Mało kto pamięta jeszcze huczne początki ery motoryzacji. Henry Ford nie bez przyczyny nazywany jest ojcem chrzestnym znanego nam przemysłu motoryzacyjnego. W tym artykule przyglądamy się bliżej kultowemu Modelowi A!
Kultowy Model A na zawsze zapisał się w historii motoryzacji. Podobnie zresztą, jak jego twórca – Henry Ford, który absolutnie nie ma się czego wstydzić w starciu z takimi pionierami jak chociażby Graham Bell. Jeszcze za życia, Ford zapisał się do pewnego rodzaju Galerii Sław ziemskiej cywilizacji.
Niewielu zdaje sobie sprawę, że spuścizna rodu Fordów jest ciągle żywa za sprawą potomków założyciela. Minęło ponad 100 lat, a za sterami firmy cały czas zasiada osoba o nazwisku “Ford” – obecnie jest to prawnuk William Ford Jr. oraz pra-prawnuczka Elena Ford. Jak na razie nie zanosi się, by międzynarodowy koncern trafił w “obce ręce”.
Henry Ford, jako samouk rzemiosła i inżynierii mechanicznej, skonstruował pierwsze trzy modele nowoczesnych pełnoprawnych samochodów spalinowych w zaciszu swojego garażu. Choć początkowo konstrukcja nie powalała pod względem specyfikacji technicznej, to młody Henry szybko pojął, że jego wynalazek może zrewolucjonizować świat.
Przy okazji warto wspomnieć kontekst historyczny tego wydarzenia. Na przełomie XIX i XX wieku samochody były zarezerwowane wyłącznie dla najbogatszej warstwy społeczeństwa. Szary Smith (angielski odpowiednik Kowalskiego) mógł co najwyżej pomarzyć o najnowszej nowince technologicznej. Ford chciał to zmienić za sprawą konstrukcji wykorzystującej tańsze i zarazem wydajniejsze elementy. Sporą redukcję kosztów zapewnił także patent Forda – ruchoma linia produkcyjna.
Ciekawostką będzie to, że swego czasu Ford rozważał skonstruowanie elektrycznego samochodu. Stwierdził jednak, że będzie to nieopłacalne za sprawą braku odpowiedniego źródła zasilania – akumulatory wykorzystywane na początku XX wieku charakteryzowały się dość niską pojemnością.
Produkcja Modelu A rozpoczęła się już w 1903 roku i przez pierwsze dwa lata wszystkie prace odbywały się w wynajętym i bardzo skromnym warsztacie “Ford Mack Avenue Plant” zlokalizowanym w Detroit. Niestety pierwowzór budynku spłonął w pożarze z 1941 roku, jednak cztery lata później powstała udostępniona dla zwiedzających replika obiektu pełniąca rolę muzeum.
Nie powinno nikogo dziwić, że pierwszy samochód wyprodukowany przez Ford Motor Company oferowany był w wersji dwuosobowego i czteroosobowego kabrioletu. Dzięki dobrze zachowanym dokumentom wiemy, że w 1903 roku samochód ten kosztował odpowiednio 800 dolarów w wersji “coupe” i 900 dolarów w wersji “sedan” z dołączanym dachem. Ile trzeba by zapłacić za Model A w XXI wieku? Po uwzględnieniu inflacji otrzymujemy wynik około 25 tysięcy dolarów – czyli blisko 80 tysięcy złotych. Zaskoczeni?
Amerykański koncern przeznaczył na produkcję pierwszych egzemplarzy modelu A praktycznie cały swój dotychczasowy budżet wynoszący 28 tysięcy dolarów (w 2021 roku byłoby to równoznaczne z sumą 800 tysięcy). Jak się wkrótce okazało, wysiłki nie poszły na marne – Model A okazał się hitem sprzedażowym, który przyczynił się do sukcesu marki. W sumie, w ciągu pierwszych dwóch lat prac nad maszyną, wyprodukowano blisko 2 tysiące egzemplarzy. Pierwszy z nich, 23 lipca 1903 roku, trafił w ręce Ernesta Pfenniga, chicagowskiego dentysty.
Reszta to historia.
